Ülkelerin ekonomik sorunları ve ekonomi politikalarında yer bulan terimlerden biri de devalüasyon kavramıdır. Bu kavram genel olarak özellikle sabit kur rejimi uygulayan ülkelerin karşılaştığı ve uyguladığı bir durum olarak görülmektedir. Genel itibari ile sabit kur rejiminin görüldüğü bir ülkede uygulanan para politikası araçlarından biri olan devalüasyon, o ülke parasının diğer ülke paraları karşısında değerinin düşmesi olarak açıklanabilir. Revalüasyon teriminin tam tersi olarak ifade edilen terim çoğu zaman ekonomik bir diğer sorun olan depresyon, durgunluk kavramı ile karıştırılmaktadır. Fakat uygulama bakımından bir para politikası aracıdır.
Sabit kur rejiminde para politikası araçlarının uygulayıcısı ülkelerin merkez bankalarıdır. Bu politika aracının kullanılmasında en çok karşılaşılan nedenlerden birisi de ülke ekonomisinde meydana gelen ticaret açığının kapatılması olarak yer almaktadır. Devalüasyon kararı ile ülke parasının değeri düşmekte ve ticaret dengesi sağlanmaktadır. Bu kararın etkilerinden bir de ülke parasının değer kaybetmesinden dolayı ihracatın ucuzlaması ve artmasıdır. Bu karar ile yerli firmalar küresel ticarette avantajlı konuma gelmektedir.
Devalüasyon ‘un Etkileri
Bir ülke ekonomisinde kullanılan farklı ekonomi politikası araçlarından biri olan devalüasyon, merkez bankaları tarafından uygulanmakta olup birtakım sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu sonuçları ile kısaca şu şekilde sıralamak mümkündür.
- Devalüasyon kararı ile ihracat maliyeti azalır ve yerel üreticiler küresel ticarette avantajlı konuma gelir, ihracat artar.
- İthalat fiyatları artacağından dolayı ithal ürünlere olan talebin azalması beklenir.
- Ülke parası ucuzlayacağından dolayı ise yerli ürünlere olan talep artış gösterecektir.
- Yurt içi tüketimin özellikle ithal ürünlere olan talebin azalması ise yurt içi ürünlere talebin artmasına bağlı olarak enflasyona yol açabilmektedir.
- Genellikle olumlu bir politika aracı gibi görünse de yanlış kullanıldığında enflasyon, küçülme ve benzeri ekonomik sorunlara yol açabilmektedir.
Geçtiğimiz yıllarda birçok ülke devalüasyon kararı almış olmakla birlikte bunlardan biri de Çin’in 2015 yılında uyguladığı devalüasyon kararıdır. Bu karar sonrasında Çin’in yerel para birimi olan Reminbi ABD ile olan ticaret savaşında ihracatçılara avantaj sağlaması açısından devalüe edildi. Bu da genel olarak küresel ticarette yaşanan kur savaşlarının önemli bir nedeni olarak görülmektedir.
