Kredi ve kefalet kooperatifleri yoluyla 2018 yılında esnaf ve sanatkâra kullandırılan toplam kredi oranı, geçen yıllardaki devirler hariç olmak üzere 18 milyar 715 milyon liraya kadar ulaştı. Adı geçen kredi miktarı bir önceki yıla oranla yüzde 44 oranında artış gösterdi.
Ticaret Bakanlığı vesilesiyle kurulan Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri, esnaf ve sanatkârların ihtiyaç duydukları ve kendi imkânlarıyla el edemediği krediler için ortakların tarafına kefalet hizmeti sunarak, ihtiyaç duyulan kredileri banka kaynaklarından karşılamaktadır. Her sene bütçe kanunu kapsamında, esnaf ve sanatkârların finansman giderlerinin azaltılması amacıyla mali bütçe kaynaklarında ödenek ayrılırken, esnaf ve sanatkârlara kooperatifler yoluyla veya direkt (kooperatifin aktif olmadığı ya da bölgede herhangi bir kooperatif bulunmamasında) Türkiye Halk Bankası tarafından, faizsiz olarak veya yüzde 50 faiz indirimli kredi sağlanmaktadır.
2002 Yılından Bu Zaman 92 Milyar Lira Oranında Kredi Kullanıldı
Kredi bakiyesi olan esnaf ve sanatkâr oranı 2018 yılının Aralık ayı itibarıyla ortalama 493 bin 704, kredi bakiyesi ortalaması ise 31 milyar 126 milyon TL civarında oldu. Bundan dolayı 2002 senesinden bugüne kadar 1,8 milyon esnaf ve sanatkâra 92 milyar lira civarında faiz indirimli kredi imkânı verildi. Geçen sene, önceki senelerdeki devirler hariç olmak üzere 218 bin 314 esnaf ve sanatkâra imkân verilen kredi tutarı net olarak 18 milyar 715 milyon lira oldu. Bu kapsamda söz konusu kredi tutarı bir önceki seneye göre yüzde 44 oranında artış gösterdi.
Hazine tarafından 2002-2018 senelerinde esnaf ve sanatkârların ihtiyaç duyduğu faiz indirimli kredileri için mali bütçeye 7,6 milyar lira ödenek ayrılırken, 2019 senesi için ise yaklaşık 1,88 milyar lira civarında ödenek ayrıldı. Bu doğrultuda söz konusu ödenek kapsamında, sene içinde ihtiyaçlar için toplam 22 milyar lira kredi kullandırılması imkânı getirildi.
2002 senesinde kooperatifler vasıtasıyla kullanılan kredilerde kişi üst limiti 5 bin TL iken, diğer bir ortağın kredi üst limiti işletme kredilerinde 40 kat oranında arttırılarak en fazla 200 bin liraya, yatırım kredilerinde ise 100 kat oranında artırılarak en fazla 500 bin TL’ye yükseltildi.
Kredi ve Kefalet Kooperatifleri, gününde ödenmeyen kredileri banka nezaretinde sorunlu birer krediler haline gelmeden, kefil olduğu ortak adına bankalara ödeyerek, borçlu bulunan ortağın kredi sicilinin bozulmasının önemli ölçüde önüne geçerek çok etkili bir rolü üstlenmektedir.
Esnaf ve Sanatkârların Gecikme Faizi Yükü Ciddi Oranda Hafifletildi
Öte yandan kooperatif tarafından ortağın takibinde işlenecek olan gecikme faiz oranı, yapılan mevzuat çalışmasıyla 1 aya kadar olan gecikmelerde yüzde 16’ya, bir aydan daha fazla olan gecikmelerde ise yüzde 20’ye kadar çekildi. Bu doğrultuda, borçlular ve borçluların kefilleriyle birlikte yaklaşık 250 bin civarında esnaf ve sanatkârların 1 milyar 500 milyon TL’ye ulaşan gecikmiş borcunda düzeltmeyle beraber iyileştirme sağlanması ve ortalama 300 milyon lira gecikme faizinin silinmesine imkân verildi.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, bu doğrultuda söz konusu yasal düzenlemenin, özverili olarak dayanışma ve iyi bir şekilde yardımlaşma prensibiyle çalışan kredi ve kefalet kooperatifleri tarafından, ortaklarına sağlanan çok önemli bir faaliyet olduğunu belirterek, bundan dolayı esnaf ve sanatkârların gecikme faizi yükünün hafifletildiğini net bir şekilde ifade etmişti.
Esnaf Ve Sanatkâr Sayısı Hızla Artmaya Devam Etmektedir
Diğer bir yandan 2018 yılı sonunda Türkiye’de faaliyete geçen esnaf ve sanatkârların sayısı ortalama 1 milyon 753 bin 213’e kadar yükseldi. 2018 senesi itibarıyla esnaf ve sanatkârların sayısında net 80 binlik artış kaydedildi. Aynı dönemde, kadın esnaf ve sanatkâr sayısı ise net olarak 285 bin 812 kişiye yükselirken, 25 bin civarında bayan esnaf ve sanatkâr çalışma faaliyetlerine katıldı.
